• Hoe ontstaat verlatingsangst?
• Hebben buitenlandse herplaatshonden meer kans op verlatingsangst?
• Hoe kan ik mijn buitenlandse hond laten wennen aan alleen thuis zijn?
• Mijn buren horen mijn hond nooit blaffen. Betekent dit dat hij goed alleen kan zijn?
• Hoe herken ik verlatingsangst bij mijn hond?
• Mijn hond blaft wanneer ik er niet ben. Heeft hij verlatingsangst?
• Moet ik mijn hond straffen als blaft, sloopt of plast/poept tijdens mijn afwezigheid?
• Hoe weet ik wat mijn hond doet als ik niet thuis ben?
• Kan ik hulp krijgen als mijn hond verlatingsangst heeft?
• Wat is angst?
• Wat doet angst met een hond?

Hoe ontstaat verlatingsangst?
Er is niet één oorzaak aan te wijzen waardoor verlatingsangst ontstaat. De hond voelt “zich niet veilig als hij alleen is” is de basis, maar de reden daarvoor verschilt per hond. Onvoldoende tijd nemen om het alleen zijn op te bouwen, is wel de meest voorkomende reden. Wij mensen realiseren ons niet dat een hond tijd nodig heeft om aan een nieuw thuis te wennen. Niet een paar dagen, maar eerder weken en veelal maanden. Pas als de omgeving bekend is en de hond zich daarin veilig voelt, zal hij ook kunnen wennen aan alleen zijn.

Daarnaast zijn er redenen als: Nooit alleen geweest zijn, maar altijd met een andere hond. Geluiden van buitenaf die hem angstig maken. Onduidelijke of onrustige afscheidsrituelen waardoor de hond geen idee heeft waar het baasje is gebleven. Pijn en ongemak wordt sterker als er geen afleiding is. Dus als de hond alleen is en zich bewust wordt hiervan, kan dit ook leiden tot angst om alleen te zijn. Het is, zoals je ziet, onmogelijk om één oorzaak aan te wijzen.

Hebben buitenlandse herplaatshonden meer kans op verlatingsangst?
Elke hond kan verlatingsangst krijgen, maar het komt relatief veel voor bij herplaatste honden, al dan niet afkomstig uit het buitenland. En dat is heel goed verklaarbaar: Bij een herplaatste hond is zijn hele leventje extreem en abrupt veranderd. De zekerheden die hij had, zijn verdwenen en hij heeft steun en houvast nodig om te wennen aan zijn nieuwe leven. Jij als nieuwe baas bent al snel die houvast. Als jij dan (even) weggaat, is dit voor je nieuwe hond uiterst verontrustend en vaak ook beangstigend.

Naast dat het leven van de herplaatste hond compleet veranderd is, hebben veel buitenlandse honden ook een hele stressvolle periode achter de rug. Ze hebben een lange, oncomfortabele reis achter de rug. Uren in een auto of vliegtuig, in een kleine transportbox, stress van de andere honden, vreemde geluiden, geuren en onbekende mensen die hen verplaatsen. Je kunt gerust spreken van een traumatische ervaring. Dit maakt dat het stresslevel in het hondenlijf hoog is. Stress is een enorm belangrijke voedingsbodem voor het ontwikkelen van angst en met veel stress in je lijf kun je onmogelijk goed ontspannen wat weer een basis is om je veilig te kunnen voelen. Zolang er stress is, is het voor een hond onmogelijk om nieuwe vaardigheden aan te leren.

Nog een bijkomende factor is dat veel buitenlandse honden hun hele leven samen hebben geleefd met andere honden en daar veel steun aan hebben gehad. Als ze herplaatst worden in een situatie zonder andere honden of met honden waar geen klik mee is, vraagt het ook weer veel van de hond om te wennen en vertrouwen op te bouwen.

Hoe kan ik mijn buitenlandse hond laten wennen aan alleen thuis zijn?
Voor een herplaatste hond is echt álles anders: leefomgeving, dagritme, verzorgers, eten, slaapplek, maar ook geluiden en geuren. Zijn leventje staat letterlijk op zijn kop. Als je dan bedenkt dat ‘voorspelbaarheid’ en ‘weten waar je aan toe bent’ de basis is om je veilig te voelen, kun je voorstellen dat je hond tijd nodig heeft om te wennen. Niet een paar dagen, maar eerder weken en soms zelfs maanden. Acclimatiseren, je echt op je plek voelen, vraagt tijd. Tijd om in eigen tempo de nieuwe wereld te ontdekken met heel veel gelegenheid om alle indrukken te verwerken tijdens veilige slaapmomenten.

Rust, ruimte en regelmaat: Zorg voor veel rust in de leefomgeving en in de omgang met je nieuwe maatje. Geef hem alle ruimte om heel veel te slapen, liefst met jou in de buurt zodat het veilig voelt voor hem. Met slapen verwerkt een hond niet alleen alle indrukken, maar kan zijn lichaam ook herstellen van alle stressvolle ervaringen. Hoe meer rust, hoe minder stress en hoe meer er dan ruimte ontstaat voor nieuwe leermomenten.
Geef je hond de ruimte om echt compleet op zijn eigen manier zijn nieuwe leefomgeving te ontdekken. Laat hem bepalen hoe snel hij stappen maakt en forceer niets. Bij regelmaat bedoelen we dat je het dagritme voorspelbaar maakt waardoor je hond weet wat hij kan verwachten. Voorspelbaarheid geeft vertrouwen en dat vermindert weer stress.

Is je hond helemaal gewend aan zijn nieuwe thuis? Kijk dan of je uit zijn zicht kunt gaan, zonder dat hij daar onrustig van wordt. Zodra je merkt dat hij compleet relaxt blijft, kun je de afstand en tijd stapje voor stapje uit gaan bouwen.

• Bedenk dat je pas een volgende stap kunt maken, als je zeker weet dat dit vanuit vertrouwen en veiligheid door je hond wordt aangegaan.

• Maak je afwezigheid voorspelbaar. Gebruik vaste woorden en rituelen bij je vertrek, hierdoor weet je hond wat er gaat gebeuren: je gaat uit beeld en je komt weer terug.

• Zorg voor een veilige omgeving waarin je hond zich prettig voelt en zich vrij kan bewegen. Belangrijk: Een dichte bench is over het algemeen géén veilige omgeving. Je hond is opgesloten en kan zich niet verplaatsen of vrij bewegen. Dit kan onrust en angst oproepen, waarbij de kans bestaat dat je hond zal proberen uit te breken met grote paniek en verwondingen als gevolg. Een open bench, zodat je hond de keuze heeft, kan wel een veilige plek zijn.

• Zorg dat er altijd vers drinkwater bereikbaar is.

• Zet de radio aan met rustige muziek of praatprogramma. Het doorbreekt de stilte en tempert geluiden van buitenaf.

• Kom op een rustige manier terug in huis. Laat je hond weten dat je hem ziet, praat zacht tegen hem en maak kort rustig contact. Wees zelf niet overenthousiast. De hond kan daardoor opwinding ervaren die hij koppelt aan een volgende keer, wat het alleen zijn weer zal bemoeilijken.

Belangrijk: Zorg dat je afwezigheid kort is en observeer je hond goed bij thuiskomst. Is hij relaxt? Dan is het goed gegaan. Is hij onrustig of overenthousiast? Ga dan flink wat stappen terug in het opbouwschema en bouw weer langzaam op. Lukt het opbouwen niet? Vraag dan hulp aan een deskundige hondenprofessional.

Mijn buren horen mijn hond nooit blaffen. Betekent dit dat hij goed alleen kan zijn?
Nee dat zegt helemaal niets! Veel honden met verlatingsangst maken geen geluid en vertonen geen ‘ongewenst gedrag’ als slopen en onzindelijk zijn. Ze liggen te wachten of dribbelen ongerust rond, sommige honden bevriezen en doen helemaal niks meer. Bij deze honden is het gevaar dat verlatingsangst niet herkend wordt, omdat het niet door de buren of eigenaar waargenomen wordt. Ze lijden in stilte.

Belangrijk om te weten: Langdurige stress die niet wordt gezien of herkend, kan leiden tot ernstige gezondheidsklachten.

Hoe herken ik verlatingsangst bij mijn hond?
Honden met verlatingsangst kunnen vóór, tijdens en bij terugkeer van de eigenaar signalen afgeven die kunnen wijzen op verlatingsangst.

Algemeen: Als jouw hond je het liefst als een schaduw achtervolgt, je constant in de gaten houdt en ongerust wordt als hij je niet kan vinden, dan kun je ervan uit gaan dat hij het moeilijk heeft als jij weg gaat.

Als jij aanstalten maakt om te vertrekken: Onrustig rondlopen, jouw constant in de gaten houden, zenuwachtig of schrikkerig gedrag, ergens gaan liggen en nergens meer op reageren, geen eten meer aannemen, niet meer geaaid willen worden, wegkijken/uit contact gaan.

Tijdens jouw aanwezigheid: Blaffen, piepen, janken, huilen, voorwerpen stukmaken, knagen op een bepaalde plek of voorwerp, plassen, poepen, niet eten, niet drinken, krabben aan de deur waardoor jij vertrokken bent, uit de bench breken of dat proberen te doen, voor het raam staan wachten, onrustig van raam naar voordeur en weer terug lopen

Als je weer thuiskomt: Helemaal door de dolle heen zijn als jij binnenkomt, uitzinnig van vreugde ook al was je maar kort weg, hijgen alsof het heel warm is, zweetvoetjes op het laminaat/plavuizen, onaangeroerd eten/kluif/water, heel veel gaan drinken na de begroeting, achter de deur zitten, terwijl hij altijd op een andere plek ligt, heel erg moe en diep slapen als jij weer thuis bent.

Angst en stress zijn erg vermoeiend voor het lijf en rusten kan hij pas wanneer zijn veilige haven (jij) weer terug bent.

Mijn hond blaft wanneer ik er niet ben. Heeft hij verlatingsangst?
Als je hond af en toe blaft, kunnen daar verschillende redenen voor zijn. Het kan een reactie op geluiden zijn, op actie op straat of dat er niet iemand heeft aangebeld. Maar het kan zeker ook een teken van verlatingsangst zijn, zeker als er een bepaald patroon in het blafgedrag is. Vaak zie je dan een combinatie met andere signalen die bij verlatingsangst horen. Zie onder ‘Hoe herken ik verlatingsangst bij mijn hond?’

Moet ik mijn hond straffen als hij blaft, sloopt, plast/poept tijdens mijn afwezigheid?
Absoluut niet! Angst is een hele intense emotie. Je hond is bang zonder jou. Hij voelt zich niet veilig. Doordat hij van jou gescheiden is, is zijn ongerustheid /angst zo groot dat hij iets moet doen om dat nare gevoel kwijt te raken. Dat kan zich uiten in slopen, blaffen, piepen en huilen. Plassen en poepen is een fysieke uitingsvorm van stress en angst. Net als bij veel mensen werkt stress op de darmen en waterhuishouding.
Je hond is dus absoluut niet bewust bezig met het kapot maken van jouw spullen of het irriteren van jouw buren. Hij vertoont dit gedrag uit angst en ongerustheid. Zodra jij thuiskomt, is hij intens gelukkig en vooral enorm opgelucht dat jij er weer bent.

Zou je je hond straffen bij thuiskomst, dan straf je hem eigenlijk voor die blijdschap. Niet voor het ongewenste gedrag. Ten eerste heeft hij dit niet met opzet gedaan, maar als een niet te controleren reactie uit onmacht en angst. Ten tweede maakt je hond echt niet de link naar jouw boze gedrag en zijn eerdere acties. Hij kan jouw boosheid alleen maar koppelen aan jouw thuiskomst. Veel mensen zien hun hond ‘schuldig reageren’ als zij hem boos toespreken. Wat ons betreft is dit klinkklare onzin! Je hond reageert op jouw, in zijn ogen, onbegrijpelijke kwaadheid.

Door je hond te straffen bij thuiskomst maak je zijn toch al volle stressemmer nog een stuk voller. Er komt voor hem een grote stressfactor bij: jouw boze reactie bij thuiskomst. Dit kan resulteren in nog meer geblaf, slopen of ander gedrag dat gekoppeld is aan het niet alleen kunnen zijn.

Hoe weet ik wat mijn hond doet als ik niet thuis ben?
Het handigste is om jouw hond te filmen wanneer je er niet bent. Zo zie je wat hij doet. Filmen kan met een camera, maar er zijn ook speciale apps die je kan downloaden op een telefoon. Als je deze apps op een oude telefoon zet, kun je die als camera gebruiken.
Een andere optie is een hondencam. Deze kunnen de beelden weer doorgeven aan je telefoon of computer, zodat jij je hond kunt observeren Kies voor een variant die de beelden opslaat, zodat je ze terug kan kijken. Dit is ook handig als je hulp inschakelt van een hondenprofessional.

Er zijn ook camera’s waarbij je kunt praten tegen je hond op afstand. Bij de ene hond werkt dit verwarrend, bij de ander kan dit geruststellend zijn. Voor je zo een camera inzet is het van belang het gebruik langzaam aan te wennen, zodat je hond begrijpt dat jouw stem niet betekent dat je ook daadwerkelijk in de buurt bent.

Voorbeelden van Hondencam’s:
Cleverdog Smart Wi-Fi security camera via www.bol.com
Alfred Home Security Camera via Appstore of Google Play

Kan ik hulp krijgen als mijn hond verlatingsangst heeft?
Jazeker, dat kan! Een goede hondenprofessional kan met jou meekijken naar het gedrag van je hond en met jou een plan van aanpak maken. Ons advies: wacht niet te lang met hulp zoeken. Niet alleen kunnen zijn is echt voor alle partijen een vervelende situatie. Voor de hond die zo bang en ongelukkig is als jij weg bent, maar ook voor jou. Het is voor jou ook een onprettig idee als je weet dat jouw hond het zwaar heeft als jij de deur uit gaat.

Bedenk dat niet alleen kunnen zijn vele oorzaken kan hebben. De hulp van een deskundige inschakelen is dus helemaal niet raar. Juist niet!

Neem contact op met één van onze deskundigen uit het kernteam.

Wat is angst?
Woordenboek Van Dale:
angst (de; m; meervoud: angsten)
Gevoel van beklemming, vrees, onveiligheid of onzekerheid: iets met angst en beven tegemoetzien er erg tegen opzien, het vrezen; hij stond duizend angsten uit; in angst zitten

Definitie van het Nederlands jeugd instituut
Angst is een beklemmende, onaangename emotionele toestand die wordt veroorzaakt door dreiging of gevaar. Angst wordt problematisch wanneer er een overmatige uiting is van normale angsten, zodanig dat deze het normaal dagelijks functioneren negatief beïnvloedt.

Angst is een normale emotie, iedereen, mens en dier, kent het. Het is ook een hele helpende emotie. Het waarschuwt je voor gevaar en zet je lichaam op scherp. Je lichaam wordt in paraatheid gebracht om te reageren; ga je vechten, ga je vluchten of bevries je en doe je net of je er niet bent?

Angst verdwijnt als je hebt ervaren dat het gevaar geweken is. Angst vermindert als je bekend bent met de situatie. Door te weten wat je kunt verwachten, weet je wat er gaat komen en hoef je geen angst meer te ontwikkelen.

Wat doet angst met een hond?
Kort durende angst: Angst is een hele intense emotie, waarbij het lichaam sterk reageert met aanmaak van een hele reeks stresshormonen. Deze hormonen zorgen ervoor dat het lichaam in opperste staat van paraatheid komt. Dit herken je aan een verhoogde hartslag, vergrootte pupillen en adrenaline en versnelde ademhaling.

Als reactie hierop wil de hond ‘iets’ doen. Gevaar ontwijken kan met vluchten, wegkruipen, ontwijken. Als gevaar niet te ontwijken is zal de hond kiezen voor grommen, uitvallen of, als het echt niet anders kan, bijten en vechten. Als de hond geen kant op kan en niet kan vluchten en niet durft te vechten, kan hij bevriezen. Bij bevriezen beweegt de hond niet meer, verstijft het lichaam en is hij uit contact met de omgeving.

Langdurende angst, zoals verlatingsangst: Als angst lange tijd aanhoudt, is het lichaam constant in opperste paraatheid. Het lichaam kan dan niet meer tot rust komen, dat leidt tot oververmoeidheid en overprikkeling. Dit resulteert weer in fysiek ongemak, wat ook het psychische ongemak versterkt. De hond komt hierdoor in een negatieve spiraal terecht.

Langdurige stress en angst beschadigt de hond zowel mentaal als fysiek. Altijd op scherp staan maakt een hond prikkelbaar, vermindert concentratievermogen en verstoort het lerend vermogen. Niet kunnen ontspannen, niet diep kunnen slapen, put het lichaam uit. Het kan resulteren in hartproblemen, maag/darm problemen en een lagere weerstand waardoor de hond sneller ziek kan worden.